De groene berm met daarachter donkere, bladerloze bomen glijdt voorbij. Ik kijk kort in mijn spiegels en staar dan weer naar de horizon. We zwijgen. De radio staat al sinds Nederland aan. Toen het ontvangst slechter werd, zijn we overgeschakeld naar radio via een telefoon. Na een tijdje stelt Tamara voor om even te stoppen. Met rijden, met de radio.
We besluiten een hapje te gaan eten, het worden hamburgers. Er zit teveel sla op mijn broodje getuige de groene slierten die achterblijven in de papieren wikkel. “Waar zijn we eigenlijk mee bezig?” hoor ik Tamara zeggen. Terwijl ik opzij kijk zie ik nog net de twinkeling in haar ogen. Huis, familie en haard hebben we achtergelaten. Op zoek naar onvoorspelbaarheid, het onbekende tegemoet. Vrijwillig. Tijdelijk. Nog geen tweeduizend kilometer verderop hebben mensen alles achter moeten laten, zonder voorbereiding, zonder bestemming. Niet wetend of ze hun geliefden ooit nog zullen zien. Niet veel verderop is het oorlog.
Om onszelf rust te gunnen (we hebben per slot van rekening ruim zeven maanden de tijd), boeken we een Airbnb in een klein dorpje in Denemarken. Ons appartement bevindt zich op de eerste verdieping, boven een oude smidse. Voor het pand staat een verroeste paal waaraan een bord hangt met daarop de naam van de oude smid “& zonen”. Het vuur in de werkplaats lijkt lang geleden te zijn uitgedoofd. We lopen de trap op richting het appartement en ik stoot mijn hoofd. Door de vele drempels en treden in het appartement, is het plafond op sommige plekken niet hoger dan 1 meter 70. In de woonkamer staat een eenzame, groene monstera, vanaf een afstand valt te zien dat die nep is. We maken gauw het bed op en gaan slapen.
‘s Nachts word ik wakker, waarom weet ik niet. Buiten hoor ik een kat herhaaldelijk miauwen alsof hij gemarteld wordt. Mijn gedachten dwalen af. Hoe zou het zijn om te moeten vluchten? Niet te kunnen slapen uit angst voor bombardementen? Een colonne legergroene voertuigen door jouw straat te zien rijden? Hebben wij op enig moment beseft hoe goed het is wat wij hebben en achterlaten? Zijn wij dankbaar genoeg? Mijn gedachten worden onderbroken door het gemiauw dat maar door blijft gaan, haast té regelmatig. Dan besef ik dat het de wind is die het verroeste bord heen en weer laat wiegen. Met een gevoel ergens tussen verwachting en schuld val ik langzaam weer in slaap.
Foto: Göteborg, Zweden; februari 2022
Mooie woorden.